اتاق تمیز چیست؟
اگر درصدد ایجاد یک اتاق تمیز برای آزمایشگاه خود هستید حتما این مقاله برای شما مناسب است.
به طور کلی اتاق های تمیز از قوانین خاصی برای کمک به تولیدکنندگان دارویی پیروی میکنند که باعث کنترل آلودگی های محیطی، دما و در بعضی مواقع رطوبت میشوند.
اتاق های تمیز بطور معمول برای حفاظت از محصولات یا فرآیند های دارویی از گزند آلودگی های انسانی و محیطی به کار گرفته میشوند.
بنابراین ، اگر شما فکر میکنید برای انجام آزمایشات خود نیاز به یک فضای تمیز دارید، قطعا میتوانید از این منبع برای تحقیقات خود استفاده ببرید.
اگر شما آلودگی های انسانی و محیطی را به خوبی بشناسید و اصول مهار آن را بدانید، بسیار بهتر میتوانید به فرآیند ایجاد یک اتاق تمیز بیاندیشید.
- وسایل
- دیوار، کف و سقف ها
- رنگ و روکش
- مصالح ساختمانی ( خاک اره، گچ و…)
- بقایای تصفیه هوا
- هوای اتاق و بخارات
- منافذ و سوراخ ها
- ابزارها
- ابزارهای سایشی
- ابزارهای تولید کننده گازهای گلخانه ای
- ابزارهای لرزشی
- ابزارهای تمیز کننده نظیر جاروها
- مواد تولید شده
- نوارهای سیلیکونی
- ورقه های کوارتز
- بقایای اتاق تمیز
- ذرات آلومینیوم
- انسان ها
- پوست های چرب
- لوازم آرایش و عطر
- بقایای پوشاک نظیر الیاف، پارچه، پشم و…
- مو
- مایعات و گازها
- ذرات شناور در هوا
- باکتری ها، مواد ارگانیک و رطوبت
- کف پوش ها و روکش ها
- مواد شوینده شیمیایی
- پلاستیک ها
- آب دی یونیزه
تمیز کردن: اصلی برای کنترل آلودگی ها
- برای تمیز کردن یک clean room در درجه اول یک چک لیست و برنامه داشته باشید.
- معنای تمیز را تعریف کنید و بدانید چگونه آن را اندازه گیری میکنند.
- مواد مجاز برای استفاده در اتاق را مشخص کنید.
- زمان بندی خاص برای تمیز کردن و تعداد دفعات آن داشته باشید.
معماری اتاق های تمیز
باید بدانید که هر میزان محیط بسته تر باشد یا به روایتی جریان هوا کمتر باشد احتمال آلودگی بیشتر است. زیرا جریان هوا میتواند باعث حرکت ذرات شود. اتاق های تمیز معمولا با چندین لایه هوا در سقف و دیواره ها طراحی میشوند که در این صورت جریان هوا در تمام نقاط به صورت یکنواخت برقرار میشود.
سطوح
تمام سطوح باید صاف و نسبت به آلودگی ها، رطوبت و گرد و غبار نفوذ ناپذیر باشند و البته قابلیت تمیز کردن آسان را نیز داشته باشند.
درب ها
تمام دربها باید با فشار به داخل اتاق باز شوند مگر اینکه درب ها به صورت اتوماتیک باز یا بسته شوند و نیازی به هول دادن در نباشد.
جریان هوا
تهویه و تصفیه جریان هوا برای تمیز ماندن یک CLEAN ROOM مهم و حیاتی است. به طور کلی اگر بخواهید CLEAN ROOM تمیزتری داشته باشید، قطعا به جریان هوای بهتر و مناسب تری نیاز خواهید داشت.
فیلتر هوا با کارایی بالا ( HEPA)
به طور کلی فیلترهای هوایی که میتوانند مواد با اندازه 0.3 میکرون را تا حداقل 99 درصد فیلتر کنند مناسب اتاق های تمیز هستند. در ضمن حتما به استفاده از فیلترهای اضافی جهت فیلتر کردن مایعات و گازها نیز توجه داشته باشید.
لباس کار مخصوص اتاق های تمیز
برای کار در اتاق های تمیز ماسک صورت، دستکش و روکش سر یک استاندارد اجباری است که در جا به جایی مواد تمیز حائز اهمیت هستند.
پرسنل CLEAN ROOM
پرسنل اتاق های تمیز معمولا بیشترین میزان خطر آلودگی را به همراه دارند. ذرات موجود در هوا و میکروب های موجود در بدن انسان میتوانند باعث افزایش آلودگی شوند.
- کلیه مواد و تجهیزات وارد شده به اتاق تمیز باید قبل از ورود به طور کامل استریل شوند.
- هر ماده یا وسیله ای که وارد اتاق میشود باید از قبل تایید شده باشند و مجوز ورود به اتاق را داشته باشند. از جمله دستکش، پوشاک، انبردست و حتی ابزارهای نوشتاری.
- هر چیزی که وارد اتاق تمیز میشود باید مطابق با استاندارد مخصوص به خود تمیز شوند. ( منظور ابزارها یا ظروف هستند)
- اگر از ابزاری استفاده نمیکنید به هیچ وجه آن را به طور مستقیم روی میز یا صندلی قرار ندهید و حتما از یک پوشش تمیز و تایید شده برای این کار استفاده کنید.
- وسایل شخصی مانند جواهرات و کلیدها نباید داخل اتاق قرار بگیرند. اگر چیزی داخل جیب مانده، هرگز نباید در لباس تایید شده در محیط اتاق تمیز باشند.
- اگر کاربر یا پرسنل اتاق از نظر جسمی بیمار است به هیچ وجه نباید وارد اتاق شود.
- هنگام استفاده از فیلترهای HEPA از خشک کن های مخصوص استفاده کنید و هرگز از حوله های پارچه ای یا دستمال کاغذی استفاده نکنید.
- هر نوع لوازم آرایشی و عطر ممنوع است و نباید در CLEAN ROOM استفاده شوند.